بیمارستان رسالت ماسال

پوکی استخوان عارضه‌ای است که با بالا رفتن سن به وجود می‌آید، در نتیجه از استحکام بافت و املاح استخوانی کم شده و از مقاومت آن کاسته می‌شود. استخوان انسان در دوران کودکی از خاصیت ارتجاعی برخوردار است و تحمل فشار زیاد را دارد و به تدریج سفت و محکم می‌شود، این مسئله در سن 20 سالگی به اوج خود می‌رسد و بین سن 20 تا 35 سالگی استحکام استخوان‌ها به همان قوت باقی می‌ماند.
اما از این سن به بعد به تدریج و با سرعتی کم، از تراکم استخوان‌ها کم شده و با بالارفتن سن پوک می‌شوند. در زنان بعد از سن یائسگی به علت توقف ترشح هورمون‌های زنانه و نقش مهم این هورمون‌ها در استحکام استخوان‌ها، شیوع پوکی استخوان زیادتر می‌شود.
به طور تقریبی و با احتمال زیاد همه ما در معرض پدیده ناخوشایند پوکی استخوان قرار داریم. شیوع بیماری پوکی استخوان در زنان بیشتر از مردان است و شکستگی ناشی از این بیماری در زنان 4 برابر مردان است.
این بیماری معمولا اگر تشخیص داده نشده و درمان نشود ممکن است بدون بروز هیچگونه علائمی پیشرفت کرده و باعث خمیدگی ، قوز ستون فقرات و کوتاهی قد شود و یا اینکه بیمار به علت درد ناشی از شکستگی استخوانها بخصوص ران ، مهره ها و مچ دست به پزشک مراجعه کند .
ا زطرف سازمان بهداشت جهانی پوکی استخوان بعد از سرطان ، سکته قلبی و سکته مغزی چهارمین دشمن بشریت اعلام شده است ، بطوریکه دهه 2001-2010دهه مبارزه با پوکی استخوان نام گزاری شده است .
برای شناسایی و پیشگیری بموقع این بیماری خاموش که اولین نشانه آن شکستگی استخوان است لازم است از روش تشخیصی استفاده نمود.
بهترین و دقیق ترین راه تشخیص پوکی استخوان طبق توصیه سازمان بهداشت جهانی ،سنجش تراکم استخوان به روش DEXA می باشد که فرد روی تخت دراز می کشد و دستگاه سنجش تراکم استخوان فرد را اندازه گیری می کند
برای انجام تست تراکم استخوان نیاز به هیچگونه آمادگی قبلی نیست ، نیاز به نمونه برداری و تزریق نبوده و هیچگونه عارضه ای برای بیمار ندارد و به راحتی از روی لباس قابل انجام می باشد .
عواملی که سبب تشدید پوکی استخوان می شود :
پوکی استخوان یک بیماری پیچیده است که علتهای زیادی می تواند داشته باشد ، عوامل زیر در گسترش پوکی استخوان نقش بسزایی دارند .
lاختلالات هورمونی مثل کاهش هورمونهای زنانگی
l پر کاری تیروئید .
l بیماری روماتیسمی .
l سابقه خانوادگی پوکی استخوان.
l یائسگی (بخصوص یائسگی زودرس ).
l در معرض آفتاب مستقیم نبودن .
l بیماری قند کنترل نشده .
l نارسایی کلیوی .
lکمبود ویتامین D.
lبیماریهای مزمن گوارشی .
l مصرف داروهای استروئیدی (کورتون) هپارین .
l فنوباربیتال و داروهای ضد تشنج .
l مصرف دخانیات – مصرف الکل .
lبی حرکتی طولانی مدت .
l بیماری خونی – نارسایی کبد .
l کهولت
l بارداری و شیردهی .
l اندام لاغرو کوچک .
l مصرف قهوه (بیش از 5 باردر روز ).
l نحوی پیشگری ازپوکی استخوان
lتغذییه مناسب شامل مواد کلسیم دار .
l فعالیتهای بدنی مناسب مثل پیاده روی و ورزشهای مخصوص تحت نظر پزشک .
l اصلاح نحوه زندگی و عادت مناسب .* پیشگیری و در مان بیماریهایی که باعث پوکی استخوان می شوند.
بطور کلی جهت پیشگیری از پو کی استخوان باید به صورت توام و همزمان 4 مورد ذیل رعایت گردد .
lرژیم غذایی غنی از کلسیم و ویتامین D .
lانجام ورزشهای متحمل وزن بدن شامل پیاده روی 30-20 دقیقه 3-4 بار در هفته .
lتبعیت از شیوه زندگی سالم (بدون مصرف الکل یا استعمال دخانیات )
lاستفاده از دارو در صورت صلا حدید پزشک